تجربیات جهانی نشان داده است که در صورت عدم مدیریت مناسب پسماندها و عدم استفاده از شیوههای علمی و فنی برای کاهش خطرات این مواد، آنها میتوانند به بحرانهای زیستمحیطی و بهداشتی جدی منجر شوند. آنها میتوانند منشاء مخاطرات گسترده و تهدیدات جدی برای محیط زیست و سلامت عمومی شوند. مدیریت اصولی پسماند شامل اقدامات متنوعی است که باید بطور جامع و یکپارچه اجرا شود. این اقدامات شامل کاهش و به حداقل رساندن تولید پسماندها در مبداء، از طریق اقداماتی مانند بهینهسازی فرآیندهای تولید، طراحی محصولاتی با عمر مفید طولانیتر، کاهش بستهبندیهای غیرضروری، آموزش مصرفکنندگان برای انتخاب محصولات سازگار با محیط زیست، و استفاده از فناوریهای نوین برای کاهش ضایعات تولید میباشد. تولید کالاهایی با قابلیت بازیافت بالا، تفکیک و جمعآوری صحیح، بازیابی و استفاده مجدد از مواد، و دفع اصولی و ایمن پسماندها است. از نظر اقتصادی و زیستمحیطی، کاهش آلودگیها، بازیابی و استفاده مجدد از پسماندها، و تولید محصولات سازگار با محیط زیست از اهمیت ویژها ی برخوردار است. این اقدامات نه تنها باعث افزایش بهرهوری مصرف مواد اولیه و کاهش تولید پسماند میشوند، بلکه در سطوح مختلف خانوار، واحدهای صنعتی و جامعههای گوناگون نیز منجر به سود اقتصادی میگردند.
مرکز تحقیقات مواد زائد جامد میتواند با ایجاد ارتباط و تعامل مناسب با دستگاههای اجرایی (وزارت کشور- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- وزارت صنعت، معدن و تجارت- وزارت نفت- وزارت نیرو- وزارت جهاد کشاورزی - سازمان حفاظت محیط زیست- سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور) از طریق برگزاری نشستهای مشترک، ایجاد پلتفرمهای تبادل دانش، و راهاندازی پروژههای پایلوت در زمینه بازیافت و کاهش پسماند نقش مهمی ایفا کند. برای مثال، اجرای پروژهای مشترک با شهرداریها برای بهینهسازی سیستم تفکیک زباله در مبدأ و همکاری با بیمارستانها برای مدیریت پسماندهای پزشکی از جمله اقدامات موفقی بوده است که میتواند الگوی مناسبی برای گسترش تعاملات باشد و نقش مهمی در بهبود و ارتقای علمی سیستم مدیریت پسماند کشور ایفا کند. این مرکز بویژه میتواند در زمینه مدیریت پسماندهای بیمارستانی و مراکز وابسته اقدامات مؤثری انجام دهد.
رئیس مرکز تحقیقات مواد زائد جامد